Filing a Charge (Final2)

Nạp Đơn

Tố Giác Kỳ Thị

Việc Làm

Uûy Ban

Cơ Hội Làm Việc Bình Đẳng

Những Luật Về

Cơ Hội Làm Việc Bình Đẳng

Nếu quý vị cho rằng chủ nhân, cơ quan giới thiệu việc làm, hoặc nghiệp đoàn lao động đã kỳ thị quý vị khi xin việc làm hoặc tại sở làm vì lý do chủng tộc, màu da, giới tính, tôn giáo, nguồn gốc quốc gia, tuổi tác, hoặc khuyết tật, quý vị có thể nạp đơn tố giác với Uûy Ban Cơ Hội Làm Việc Bình Đẳng (EEOC).

EEOC thi hành các luật liên bang chống kỳ thị trong việc làm dưới đây:

Khoản VII thuộc Luật Dân Quyền năm 1964 (Khoản VII) chống kỳ thị trong việc làm dựa vào chủng tộc, màu da, giới tính, tôn giáo, hoặc nguồn gốc quốc gia;

Luật Lương Bổng Đồng Đều năm 1963 (EPA) bảo vệ nam và nữ làm những việc nói chung là giống nhau trong cùng nơi nhưng bị kỳ thị lương bổng dựa trên giới tính;

Luật Kỳ Thị Tuổi Tác Trong Việc Làm năm 1967 (ADEA) bảo vệ các cá nhân từ 40 tuổi trở lên bị kỳ thị việc làm dựa trên tuổi tác;

Khoản I của Luật Người Mỹ Bị Khuyết Tật năm 1990 (ADA) cấm kỳ thị việc làm đối với những cá nhân có khả năng nhưng bị khuyết tật; và

Luật Dân Quyền năm 1991 quy định bồi thường thiệt hại về tiền bạc trong trường hợp cố ý kỳ thị trong việc làm.

Theo Khoản VII, luật ADA và luật ADEA, bị xem là bất hợp pháp nếu kỳ thị trong bất cứ lĩnh vực nào của việc làm, từ việc thu dụng, sa thải, trả lương, chỉ định việc, thuyên chuyển, thăng thưởng, dãn việc, gọi đi làm trở lại, cho tới những phúc lợi phụ, chương trình về hưu, nghỉ phép, hoặc bất cứ đòi hỏi hoặc điều kiện làm việc nào khác.

Các luật này cấm sách nhiều tình dục và sách nhiễu dựa trên chủng tộc, màu da, giới tính, tôn giáo, nguồn gốc quốc gia, khuyết tật, hoặc tuổi tác, hoặc kỳ thị trong lúc mang thai. Cũng bị xem là bất hợp pháp nếu trả thù người đứng ra tố giác kỳ thị, tham gia vào cuộc điều tra, hoặc phản đối những hành động kỳ thị.

Chủ nhân nào

bị luật chi phối

Khoản VIIvà luật ADA chi phối tất cả chủ nhân trong lĩnh vực tư, các chính quyền tiểu bang và địa phương, và các trường học có từ 15 nhân viên trở lên. Luật ADEA chi phối tất cả chủ nhân trong lĩnh vực tư, các chính quyền tiểu bang và địa phương, và các trường học có từ 20 nhân viên trở lên. Những luật này cũng chi phối các cơ quan công tư giới thiệu việc làm, nghiệp đoàn, và ủy ban liên hợp nhân viên các cấp, có nhiệm vụ quản lý chương trình thực tập hoặc huấn nghệ.

Luật EPA bảo vệ tất cả nhân viên bị chi phối bởi Luật Lương Và Giờ Liên Bang (Luật Tiêu Chuẩn Lao Động Công Bằng). Hầu hết các chủ nhân bị Luật này chi phối.

Khoản VII, luật ADEA, và luật EPA cũng áp dụng cho chính quyền liên bang. Ngoài ra, Tiết 501 của Luật Phục Hồi năm 1973, như đã được sửa đổi, là tiết được EEOC thi hành và có kèm thêm các đòi hỏi của luật ADA liên quan đến chuyện không kỳ thị trong việc làm, cũng áp dụng cho chính quyền liên bang. Muốn có thêm thông tin về cách nạp đơn tố giác kỳ thị trong việc làm của liên bang, xin liên lạc với văn phòng EEOC đặt tại cơ quan liên bang, nơi xảy ra kỳ thị.

Nạp Đơn Tố Giác

Kỳ Thị Trong Việc Làm

Bất cứ ai cho rằng quyền làm việc của mình đã bị vi phạm cũng đều có quyền nạp đơn tố giác kỳ thị với EEOC. Một người khác, hoặc một nhóm người, hoặc một cơ quan cũng có thể nạp đơn thay mặt cho một cá nhân.

Đơn tố giác có thể gửi bằng thư hoặc mang tay đến văn phòng EEOC gần nhất. Trong cuốn điện thoại niên giám ở địa phương có thể có số điện thoại của văn phòng EEOC gần nhất, được ghi dưới tiêu đề “U.S. Government” (chính phủ Hoa Kỳ). Gọi số 1-800-669-4000 (nói) hoặc 1-800-669-6820 (cho người điếc) quý vị sẽ được nối với văn phòng EEOC gần nhất. Ngoài ra, những số điện thoại và thông tin liên quan đến chuyện nạp đơn tố giác cũng có thể tìm trên Internet, nơi trang web của EEOC ở địa chỉ www.eeoc.gov.

Phe tố giác có trách nhiệm thông báo cho EEOC nếu có thay đổi địa chỉ hay điện thoại trong thời gian tố giác đang cứu xét.

Thời hạn

nạp đơn tố giác

Muốn bảo vệ quyền của phe tố giác, đơn tố giác phải nạp cho EEOC trong vòng 180 ngày kể từ ngày có vi phạm bị tố giác. Giới hạn 180 ngày này có thể được tăng lên 300 ngày nếu tố giác cũng được luật chống kỳ thị của một số tiểu bang hoặc địa phương bảo vệ. Theo tất cả các luật được EEOC thi hành, ngoại trừ luật EPA, đơn tố giác phải nộp cho EEOC trước khi đưa ra trước tòa án.

Các thời hạn này không áp dụng cho những khiếu nại theo luật EPA. Tuy nhiên, vì có nhiều khiếu nại theo luật EPA cũng đặt vấn đề kỳ thị giới tính theo Khoản VII, cho nên tốt hơn là nên nạp đơn tố giác dựa trên cả hai luật trong thời hạn nêu trên.

Xét đơn tố giác kỳ thị

Khi nhận được đơn tố giác, EEOC sẽ thông báo cho chủ nhân trong vòng mười ngày. Các tố giác có đủ sự kiện chứng minh sự kỳ thị có nhiều phần chắc đã xảy ra thường được cứu xét nhanh chóng. Các tố giác không có nhiều sự kiện chứng minh sẽ được điều tra thêm nếu cần thêm thông tin, và tùy phương tiện cho phép. Đơn tố giác cũng có thể bị bác bỏ bất cứ lúc nào nếu EEOC tin rằng dù có điều tra thêm cũng không chứng minh được luật kỳ thị việc làm đã bị vi phạm.

Đơn tố giác cũng có thể được đưa ra hòa giải với EEOC nếu hai bên tố giác và chủ nhân đều đồng ý sự tùy chọn này. Hòa giải là một giải pháp thay cho điều tra và có thể giải quyết đơn tố giác một cách mau chóng. Việc tham gia hòa giải là chuyện kín đáo và tự nguyện. Nếu hòa giải bất thành, đơn tố giác sẽ được tiếp tục cứu xét.

EEOC có thể giải quyết nội vụ bất cứ lúc nào trong khi điều tra, nếu cả hai phe tố giác và chủ nhân đồng ý. Nếu chưa được giải quyết sớm sủa, việc xét đơn sẽ tiếp tục.

Sau một cuộc điều tra đích đáng, EEOC có thể quyết định hoặc xác nhận kỳ thị có xảy ra hoặc xếp hồ sơ vì không đủ bằng chứng xác nhận kỳ thị.

Nếu đóng hồ sơ, EEOC sẽ cấp cho phe tố giác giấy “Thông Báo Về Quyền Thưa Kiện”.

Nếu phát hiện kỳ thị, EEOC sẽ tìm cách đền bù cho phe tố giác qua thủ tục hòa giải.

Nếu hòa giải bất thành, EEOC có thể kiện chủ nhân trước tòa án.

Nếu phe tố giác không thỏa mãn với những nỗ lực của EEOC, phe này có thể đi kiện chủ nhân trước tòa án trong vòng 90 ngày kể từ ngày nhận “Thông Báo Về Quyền Thưa Kiện”.

Cách đền bù khi có kỳ thị

Cách đền bù khi có kỳ thị trong việc làm có thể bao gồm tuyển dụng, tái chỉ định, tạo thích nghi hợp lý, thăng thưởng, truy lãnh lương bổng, trả ngay một món tiền nào đó, hoạt bất cứ hành động nào làm cho cá nhân cảm thấy “nguyên trạng” (hoàn cảnh lẽ ra đương sự phải rơi vào nếu kỳ thì không xảy ra). Đền bù cũng có thể ở dạng trả thù lao cho luật sư, chi phí cho nhân chứng chuyên môn, và án phí.

Theo đa số luật được EEOC thi hành, thiệt hại do sự kỳ thị cố ý có thể bao gồm tiền bạc đã thực sự mất mát, tiền bạc mất mát trong tương lai, sự đau đớn tinh thần và sự phiền hà. Cũng có thể đòi bồi thường làm gương nếu chủ nhân ý thức và cố tình phạm luật.

Số điện thoại

và tài nguyên của EEOC

Muốn được giúp đỡ hoặc có thêm thông tin của văn phòng EEOC gần nhất, xin gọi: 1-800-669-4000 (nói) hoặc 1-800-669-6820 (TTY cho người điếc).

Muốn nhận những ấn phẩm miễn phí, xin liên lạc Trung Tâm Phân Phối Aán Phẩm của EEOC, số: 1-800-669-3362 (nói), 1-800-800-3302 (TTY cho người điếc), hoặc 513-489-8692 (fax).

Thông tin về các luật do EEOC thi hành cũng có thể tìm thấy trên Internet, địa chỉ: www.eeoc.gov.

Tài liệu này cũng được in bằng chữ braille cho người mù, in khổ chữ lớn, ghi âm, và dưới dạng để có thể lưu trữ trên máy tính. Các ấn phẩm của EEOC cũng có dưới dạng dễ đọc và sẽ được Trung Tâm Phân Phối Aán Phẩm gửi đến quý vị nếu có yêu cầu.

Không cấm sao chép ấn phẩm này của EEOC.

EEOC-FC-V 4/99