សុន្ទរកថា
សុន្ទរកថាលោកឯកអគ្គរដ្ឋទូត Joseph A. Mussomeli ក្នុងពិធីសម្ពោធក្រុមហ៊ុន Crown Beverage Cans (Cambodia) Ltd.
ថ្ងៃទី ៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៧
ឯកឧត្ដម ឧបនាយករដ្ឋមន្ដ្រី សុខ អាន
ឯកឧត្ដម លោកជំទាវ
អស់លោក លោកស្រី
ខ្ញុំមានក្ដីសោមនស្សដោយមានវត្ដមាននៅពេលនេះដើម្បីអបអរការឈានចូលរបស់ក្រុមហ៊ុន Crown Holdings Inc. ទៅក្នុងទីផ្សារកម្ពុជា និងចូលរួមក្នុងពិធីសម្ពោធទីតាំងវេចខ្ចប់ដ៏ទំនើបមួយនេះ ។ ក្រុមហ៊ុន Crown Holdings បានបង្កើតម៉ាកយីហោលំដាប់ថ្នាក់ពិភពលោករបស់ខ្លួន តាមរយៈគំនិតច្នៃប្រឌិត វិន័យនិងការខិតខំ ។ យើងទាំងអស់គ្នាមានក្ដីរីករាយសូមស្វាគមន៍ក្រុមហ៊ុន Crown Holdings មានទីស្នាក់ការធំនៅទីក្រុង Philadelphia ដែលចូលមករកស៊ីនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាជាប្រទេសទី ៤២ សំរាប់ក្រុមហ៊ុន ។
ខ្ញុំសូមសរសើរលោក John Conway ប្រធាននិងជានាយកប្រតិបត្ដិរបស់ក្រុមហ៊ុន Crown Holdings Inc, លោក Jozef Salaerts ប្រធានក្រុមហ៊ុននេះប្រចាំនៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក លោក Mike Ruddick អ្នកចាត់ការទូទៅនៃក្រុមហ៊ុន Crown Beverage Cans (Cambodia) និងបុគ្គលិកក្នុងស្រុករបស់ក្រុមហ៊ុននេះ ដែលបានបំពេញការងារគំរោងចប់សព្វគ្រប់និងរៀបចំពិធីដ៏ឧឡារឹកនេះ ។
ខ្ញុំមិនបាច់និយាយក៏អស់លោក អ្នកដឹងដែរថា កម្ពុជានៅទីបំផុតកំពុងតែក្លាយជាចំនុចផ្ដោតអារម្មណ៍របស់អ្នកវិនិយោគទុនហើយនៅពេលថ្មីៗនេះ ស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានកំណើនអត្រាផលិតផលក្នុងស្រុក (GDP) ខ្ពស់ជាងគេនៅក្នុងពិភពលោក ។ ប្រហែលជាគេអាចនិយាយបានថា យើងដែលជាជនជាតិអាមេរិកមកក្រោយគេបន្ដិចហើយ តែនៅពេលនេះយើងកំពុងតែសំលឹងឃើញទីផ្សារប្រទេសកម្ពុជាឡើងវិញ ។
ការសំលឹងឃើញនេះមានភាពយឺតយ៉ាវ ។ តាមពិតទៅ ប្រទេសកម្ពុជាមានបញ្ហាធំពីរ ។ បញ្ហាទី១ គឺប្រវត្ដិសាស្ដ្រថ្មីៗកន្លងទៅនេះ ពោលគឺរយៈពេល ៣០ ឆ្នាំនៃសង្គ្រាមស៊ីវិល ការលុកលុយរបស់បរទេសនិងភាពវឹកវរផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ។ តែនេះជាលើកដំបូងហើយក្នុងពេលប៉ុន្មានទសវត្សមកនេះដែលប្រទេសកម្ពុជាមានស្ថេរភាពផ្នែកនយោបាយនិងសេដ្ឋកិច្ច ។ ជាអកុសល បញ្ហាមួយទៀតដែលប្រទេសកម្ពុជាពិបាកលុបបំបាត់ហើយផ្ដល់ផលអាក្រក់ផងនោះគឺទស្សនៈយល់ឃើញរបស់យើងចំពោះប្រទេសកម្ពុជា ។ ក្នុងពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាបានបោះជំហានទៅមុខយ៉ាងច្រើន ចូលទៅក្នុងសវត្សទី ២១ ជនបរទេសខ្លះរួមទាំងប្រព័ន្ធឃោសនាបរទេសផង នៅតែនិយាយពីរឿងអតីតកាលដដែល។ ផ្នត់គំនិតរបស់គេ បើទោះបីជាគេមានការគិតគូរបានច្រើនក្ដី តែនៅតែដិតជាប់ជាមួយនឹងអតីតកាល ហើយមិនអាចមើលឃើញបច្ចុប្បន្នកាលកុំថាឡើយដល់ទៅអនាគតកាល ។
រដ្ឋាភិបាលនិងប្រជាជនកម្ពុជាគួរតែទទួលបានការសរសើរច្រើនចំពោះការផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងច្រើនក្នុងបរិយាកាសនយោបាយនិងសេដ្ឋកិច្ចនៅទីនេះ ។ ការកែទំរង់របស់រដ្ឋាភិបាលបានធ្វើអោយមានភាពងាយស្រួលសំរាប់ក្រុមហ៊ុនជំនួញ ។ ការកែប្រែផ្នែកពន្ធគយធ្វើអោយប្រទេសកម្ពុជាមានភាពងាយស្រួលក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសដទៃទៀត ។ ប្រទេសកម្ពុជាមានរបបដែលស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ីដែលមានរបបសេរីបំផុតសំរាប់អ្នកវិនិយោគបរទេស ។ ពិតមែនហើយ កម្ពុជាមានការងារត្រូវធ្វើច្រើនទៀត ហើយខ្ញុំជឿថាកម្ពុជាមានការប្ដេជ្ញាចិត្ដក្នុងការធ្វើអ្វីដែលត្រូវធ្វើ ។ និតិរដ្ឋត្រូវតែជាស្នូលនៃសង្គមនិងពាណិជ្ជកម្មរបស់កម្ពុជា ។ កម្ពុជាត្រូវធ្វើការកែលំអហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអោយបានឆាប់ហើយសំខាន់បំផុតនោះគឺគេមិនអាចធ្វើមិនដឹងមិនលឺចំពោះអំពើពុករលួយបានទេ ។ ទោះបីជាថាវានឹងមានវិនិយោគទុនហូរចូលមកទោះបីជាមានអំពើពុករលួយកំរិតណាក៏ដោយក្ដី តែកម្ពុជានឹងបាត់បង់អនាគតអ្នកវិនិយោគទុនជាច្រើនបើសិនជាខ្លួនមិនព្រមប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយអោយបានខ្លាំងក្លាទេនោះ ។ ប្រទេសណាក៏មានអំពើពុករលួយដែរ រួមទាំងប្រទេសអាមេរិកផង តែវាហាក់ដូចជាមានភាពអយុត្តិធម៌ចំពោះប្រទេសកម្ពុជាបន្តិច ប្រទេសកម្ពុជាមិនអាចបណ្ដោយអោយមានអំពីពុករលួយបានទេ ។ ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយនឹងនាំអោយគេមានទំនុកចិត្ដច្រើនលើទីផ្សាកម្ពុជាដែលនឹងទាក់ទាញវិនិយោគទុនអន្ដរជាតិបន្ថែមទៀតនៅកម្ពុជា ។
គ្រប់ដំណើរដែលមានចំងាយរាប់ពាន់ម៉ៃល៍ក៏ត្រូវបោះមួយជំហានម្ដងៗដែរ ។ ការបើកទីតាំងនេះគឺជាជំហានបោះទៅមុខមួយទៀតសំរាប់ក្រុមហ៊ុន Crown Holdings Inc. និងសំរាប់កម្ពុជា ។
បើយើងឈប់បន្ដិចហើយក្រលេកមើលទៅក្រោយ ចំពោះខ្ញុំ វាអស្ចារ្យណាស់ដែលកម្ពុជាដើរមកដល់ដំណាក់កាលដូចសព្វថ្ងៃ ។ ប្រទេសកម្ពុជាបានងើបពីប្រវត្ដិសាស្ដ្រមួយនៃភាពក្រតោកយ៉ាកដោយសារសង្គ្រាម ហើយកំពុងតែឈានជើងក្លាយជាប្រទេសមួយរឹងប៉ឹងជាមួយនឹងក្ដីសង្ឃឹម ។ កាលពី ១០ ឆ្នាំមុនតើមាននរណាអាចគិតដល់បានទេថា យើងអាចចូលរួមក្នុងការអបអរនេះដើម្បីស្វាគមន៍ក្រុមហ៊ុនសាធារណៈមួយទៀតដែលរកស៊ីជាមួយនឹងផ្សាហ៊ុននៅទីក្រុងញូយ៉ក ហើយចូលមករកស៊ីនៅក្នុងទីផ្សារកម្ពុជា?
ការអបអរនេះមិនគ្រាន់តែកំណត់ថាជាការចូលមកនៃក្រុមហ៊ុននាំមុខគេក្នុងពិភពលោកខាងបច្ចេកទេសវេចខ្ចប់/រក្សាទុកដោយលោហៈ ចូលមកក្នុងទីផ្សាកម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះទេ តែវាក៏បង្ហាញអោយឃើញផងដែរពីជោគជ័យធំៗសំរាប់ប្រទេសកម្ពុជា ។ ក្នុងដំណាក់កាលនៃការអភិវឌ្ឍន៍របស់ខ្លួននៅពេលនេះអ្វីមួយដែលកម្ពុជាគួរធ្វើគឺបង្កើនមុខវិស័យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន កុំអោយមានត្រឹមតែវិស័យកាត់ដេរនិងទេសចរណ៍ និងត្រូវធ្វើការអភិវឌ្ឍន៍មូលដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន ។ ការបើកទីតាំងធ្វើការវេចខ្ចប់នេះរាប់ថាជាជំហានទៅមុខមួយទៀតក្នុងកិច្ចខិតខំដើម្បីបង្កើនមុខវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ។
ខ្ញុំតែងតែមានការស្ងើចចំពោះទិដ្ឋភាពនិងសំលេងរោងចក្រដែលយកវត្ថុធាតុដើមដែលមើលទៅកខ្វក់ហើយហាក់គ្មានប្រយោជន៍ទៅធ្វើចេញជាផលិតផលសំរេចដែលមានភាពចែងចាំង ។ បើយើងក្រលេកមើលទៅឧស្សាហូបនីយកម្មរបស់ប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើននៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ យើងឃើញថាថាមពលនិងភាពរស់រវើករបស់ឧស្សាហករដែលបានកសាងរោងចក្រដំបូងៗ ក៏ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងផងដែរក្នុងនយោបាយដែលមានលក្ខណៈរស់រវើករបស់ប្រទេសនោះ ។ ចូរក្រលេកមើលប្រទេសអង់គ្លេសនៅក្នុងសម័យកាលបដិវត្ដន៍ផ្នែកឧស្សាហកម្ម ឬប្រទេសអាឡឺម៉ង់ ។ សភារបស់គេមានភាពរឹងមាំខ្លាំង ។
ពិតមែនហើយ ខ្ញុំមានការលំអៀងទៅរកប្រទេសអាមេរិកនិងការបង្កើតប្រទេសនេះឡើងនៅចុងសតវត្សទី ១៨ ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រជាជាតិដ៏ក្មេងខ្ចីរបស់យើងគាំទ្រការមានគំនិតច្នៃប្រឌិតនិងការខិតខំធ្វើការដោយមានចែងពីការការពារកម្មសិទ្ធិបញ្ញានិងប៉ាតង់ ដូចការដែលរដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះគាំទ្រគុណតំលៃនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនិងសិទ្ធិនយោបាយរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ ។ ដូច្នេះខ្ញុំរីករាយដែលកម្ពុជាចង់ដើរតាមទិសនេះ ដូចដែលលោកចមប្រសិទ្ធបានប្រាប់តំណាងពាណិជ្ជកម្មសហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីពេលថ្មីៗនេះថាកម្ពុជាចង់ធ្វើជាអ្នកឈានមុខគេក្នុងការការពារសិទ្ធិបញ្ញា អោយដូចនឹងការដែលខ្លួននាំមុខគេក្នុងការការពារបទដ្ឋានពលកម្ម ។ ការពង្រឹងបានខ្លាំងក្លានូវការការពារប៉ាតង់ កម្មសិទ្ធិបញ្ញា យីហោនិងទំរង់ដទៃទៀតនៃទ្រព្យសម្បត្ដិបញ្ញានឹងពង្រឹងភាពទាក់ទាញនៃប្រទេសកម្ពុជាចំពោះអ្នកវិនិយោគបរទេស ។
គ្មាននរណាដឹងបានទេថាតើមានប៉ាតង់ប៉ុន្មានសំរាប់ការរៀបចំទីតាំងវេចខ្ចប់នេះ ។ ជាការលើកទឹកចិត្ដមួយហើយខ្ញុំសូមសារភាពថា វាធ្វើអោយយើងមានចិត្ដរីករាយផងដែរដែលឃើញទីតាំងនេះនៅចំពោះមុខយើង ។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថាការអភិវឌ្ឍន៍ដ៏ទំនើបនេះនៅកម្ពុជាបង្ហាញអោយឃើញពីភាពល្អនៃការអភិវឌ្ឍន៍រួមគ្នាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនិងនយោបាយរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាដែលនឹងនាំទៅដល់ការទាក់ទាញបានច្រើនថែមទៀតនូវអ្នកវិនិយោគទុននិងនាំអោយមានរោងចក្រច្រើនថែមទៀត ។
ជាថ្មីម្ដងទៀត ខ្ញុំសូមសំដែងការសរសើរចំពោះអស់លោកអ្នកទាំងអស់ ។
